Smart10

Smart10 valt in twee categorieën. Het is een partyspel, een spel dat je met (grote) groepen kunt spelen op feesten, partijen en andere jolige aangelegenheden. Je kunt het ook beschrijven als kennisspel. Een spel waar je dingen moet weten. Vragen moet beantwoorden. Een wat serieuzere aangelegenheid. 

Het spel bestaat uit een vernuftig apparaatje met daarin dubbelzijdige grote kaarten met vragen en een tiental doppen die de antwoorden afdekken. Door een groot gat in het midden van het apparaat kun je de vraag lezen (en de sub-vragen of antwoorden).

Bij sommige vragen krijg je, bijvoorbeeld,  het antwoord te zien en moet je zeggen of dit juist of niet juist is. Voorbeeldvraag: Dit zijn Nederlandse rappers. Juist of Fout? Voorbeeld antwoorden: Mula B, André Rieu, Ronnie Flex. 

Andere keren moet je een kleur raden, de juiste eeuw, een volgorde (jong naar oud, van klein naar groot), of een exact aantal geven en soms is het een open vraag.

Het spel speel je individueel, of in teams. Dit is afhankelijk van het aantal spelers, omdat er maar vier scoreschijfjes zijn.

Ben je aan de beurt dan lees je de vraag en beantwoord je die vraag, of beoordeel je het gegeven antwoord op de kaart. Er zijn aan het begin altijd 10 opties. Naarmate de ronde vordert, steeds minder. Je beoordeeld dus de gegeven antwoorden of vragen en kiest er een die jij weet. Je geeft het antwoord en trekt dan de dop die bij dat antwoord staat uit het apparaat. Daaronder verschijnt het antwoord.

In het geval van de bovenstaand vraag denk je zeker te weten dat Mula B een rapper is. Je kiest dat antwoord, zegt ‘JUIST’, trekt de dop eraf en dan verschijnt er een groen vinkje. Het is inderdaad een Nederlandse rapper. Je hebt het goed. Punt voor jou. Het apparaatje gaat naar de volgende speler.

Die zegt dat André Rieu geen rapper is, maar en beroemde architect. Die zegt ‘FOUT’, trekt de dop eraf, en er verschijnt een rood kruis. Ook die speler, hoewel de redenatie kant noch wal raakt, heeft het goed, krijgt ook een punt, en geeft het apparaatje weer aan jou.

Dan begint de extra laag die bij het spel hoort. Er zit een push-your-luck element in Smart10. Beantwoord je een vraag fout, dan lig je uit de ronde en verlies je alle doppen/punten die je die ronde hebt verzameld.

Je hebt twee opties. Ten eerste kun je passen. Je bent dan verzekerd van je verzamelde punten, maar ligt uit de ronde. Of je gaat door.

Dat doe je, want je denkt dat een naam als Ronnie Flex vast verzonnen is, het komt misschien uit een Roald Dahl boek, maar een rapper zal zich zo niet noemen, toch? ‘FOUT’, roep je, en je trekt de dop eraf. Er verschijnt een groen vinkje. Echt, een rapper? Ja, echt. Je ligt uit de ronde.

De ronde gaat door totdat iedereen gepast heeft, of alle tien de vragen beantwoord zijn. De punten van de ronde, als je die nog hebt, worden bij je huidige puntenaantal opgeteld. De doppen worden terug gezet, de kaart wordt uit het apparaat getrokken en een nieuwe verschijnt op magische wijze, zodat de speler naast de vorige startspeler de nieuwe ronde kan beginnen.

Smart10 eindigt als een speler of een team dertig punten of meer heeft bereikt en de speler of het team dat de meeste punten heeft wint.

Het spel zit leuk in elkaar. Er zit het element in dat je ‘makkelijke’ vragen of ‘makkelijke’ antwoorden eerst weg wilt spelen en ‘moeilijke’ vragen/ antwoorden over wilt laten voor het laatst.

Daarnaast ben je continu de afweging aan het maken of je een antwoord 100% zeker weet en daar komt zeker een beetje bluf en misleiding bij kijken. Je kunt een team laten denken dat je helemaal geen verstand hebt van Poolse Middeleeuwse kunst (ik noem maar wat), waardoor de andere teams na een goed beantwoorde vraag al denken te kunnen passen zonder al te veel punten mis te lopen. Het apparaatje komt dan als laatste bij jou en dan verras je ze door even zes doppen succesvol uit het apparaat te trekken. Dat is wel geinig, zo’n dubbele laag.

De vragen vond ik zelf bijzonder uitdagend. Zeker als het antwoord specifiek was. De vragen waar een volgorde moest worden bepaald vond ik minder goed bedacht, en die werden ook door andere spelers minder gewaardeerd, omdat dit gewoon wat vaker een kwestie was van geluk hebben of goed gegokt hebben.

Net als veel ander kennisspellen met een stapeltje vragen en antwoorden heb je hier de kans dat als je het vaker speelt je de vragen en de antwoorden zult gaan herkennen en uit je hoofd gaat leren. Al is dat niet eenvoudig met 2000 mogelijke antwoorden. 

En ook kun je, net als bij veel andere partyspellen, er voor kiezen om het concept van punten en afgebakende potjes links laten liggen en gewoon plezier beleven aan het beantwoorden van geinige vragen. 

Goed, ik ben zelf niet zo’n fan van kennisspellen, als ik eerlijk ben. Dan weet je dat. Dat heeft geen speltechnische reden. Ik ben gewoon zo’n speler die soms onder de druk van het op dat moment moeten beantwoorden van een kennisvraag bezwijkt. Pubquizen, bijvoorbeeld, doe ik niet. Ik verdwijn dan al snel naar de achtergrond en laat vaak anderen het werk doen. Dit issue heb ik minder bij Smart10. De vragen zijn nog steeds uitdagend, maar het is geen kwestie van het krijgen van een vraag met een antwoord. Nee, je hebt de keuze uit tien vragen en tien bijbehorende antwoorden, dus je kunt de krenten uit de pap halen. Dat zorgt voor wat minder druk en een meer ontspannen spelbeleving.

Op dat vlak dan, want je zult je nog steeds moeten meten met de andere spelers als je om de punten speelt. 

Uiteindelijk denk ik dat Smart10, binnen het genre, een heel geslaagd concept is. Uitdagend, dynamisch en leuk. Een aanrader.