Lees hier de recensie van Tzolk’in. Een prachtig spel van Simone Luciani & Daniele Tascini en The Game Master.
Bordspel Info
- Simone Luciani, Daniele Tascini
- The Game Master
- 2 - 4
- 75 - 90 minuten
Spelbespreking
Eind 2012 zou de wereld vergaan. Tenminste dat was de interpretatie van sommige mensen, die een blauwe maandag de ‘lange telling’ van de Maya kalender bestudeerd hadden. Het is nu 2013 en ik zit hier heerlijk te typen, dus het is allemaal wel meegevallen. We zijn er nog en we hebben er zelfs een bordspel aan overgehouden, Tzolk’in: de Kalender van de Maya’s.
Hoewel het spel niks met het einde van de wereld te maken heeft, speelt het zich wel af in de wereld van dit aloude volk. Je doet je voor als een stam en je houdt je bezig met grondstoffen en kennis verzamelen, gebouwen en tempels bouwen, en de goden behagen. Dit laatste kan door ze graan of heilige kristallen schedels aan te bieden. Hier worden ze erg blij van. Het bouwen van gebouwen en tempels en het offeren levert je punten op en zolang je de leden van jouw stam kan voeden, kan er niets misgaan. Je raapt gedurende het spel de puntjes op en diegene met de meeste punten aan het eind van het spel wint.
Dit lijkt simpel, maar er zitten toch wat haken en ogen aan. Dit spel is een zogenaamd ‘worker placement’ spel. In een dergelijk type spel plaats je in jouw beurt een poppetje (worker) op een bepaalde plek op het bord, bij deze plek hoort een bepaalde actie, die je dan (of wanneer je de worker er weer afhaalt) mag uitvoeren.
In principe bestaat je eigen Maya stam in den beginne uit 3 leden (3 workers). Je kunt in jouw beurt een, of meerdere, van de stamleden op het bord plaatsen of er vanaf halen. Als je ze eraf haalt, mag je de actie uitvoeren die bij die plek hoort.
Nog steeds vrij simpel, maar het moeilijke zit hem in het feit dat de plekken waar je jouw worker op zet ronddraaien. De beschikbare plekken zitten namelijk op een rad.
Er zijn vijf kleine raderen met verschillende thema’s. Een rad om graan te oogsten en hout te verzamelen (je moet immers bos kappen om graan te planten). Een rad waar je grondstoffen (steen, goud en kristallen schedels) kunt bemachtigen. Een rad waar je technologische vooruitgang kunt boeken en gebouwen en tempels kunt bouwen (tempels geven je punten aan het einde van het spel en ‘normale’ gebouwen geven een direct voordeel). Er is een rad met een ratjetoe aan acties en een laatste rad waar je de kristallen schedels aan de goden kunt schenken. Het grootste rad, dat alle raderen verbind, is de Maya kalender zelf.
De grote wordt elke ronde een tandwiel verder gedraaid (soms twee). Je moet, wanneer je een worker plaatst, er dus rekening mee houden dat deze over een aantal beurten ergens anders staat. Het plaatsen van een worker kost graan. Hoe verder op een bepaald rad hoe meer graan. Zet je in je beurt een enkel stamlid aan het werk, kost het je niets. Wil je er meerdere tegelijkertijd plaatsen, kost je dat meer graan.
De kalender draait een cyclus rond. Halverwege krijg je punten en na een kwart/ driekwart krijg je grondstoffen, afhankelijk van hoe je er bij de goden op staat.
Aan het eind van een cyclus worden de punten opgeteld en diegene die er het meeste heeft verzameld, wint.
Review
Het in Tzolk’in dus geen kwestie van: ik plaats mijn worker daar want ik wil dat doen. Nee, het is: ik plaats mijn worker daar want ik wil over x aantal beurten dit en dat doen. Ander mensen gaan in hun beurt natuurlijk ook plekken bezetten. Dan is de vraag: ‘Ga je jouw werkzaamheden rustig opbouwen of ga je meteen veel investeren, om je workers op goede posities te zetten?’. Dit maakt het spel erg dynamisch en wel degelijk anders dan andere spellen in dezelfde categorie.
Het zorgt er voor dat je vrij veel moet plannen in dit spel. Maar als dit dan lukt en je trekt al je workers eraf in een waanzinnige combo, geeft dat ook weer een heerlijk gevoel.
De goden zijn in dit spel erg belangrijk, maar je kunt ze op verschillende manieren behagen. Er zijn in dit spel dus meerdere wegen naar succes.
Elk spel worden er ook ander gebouwen en tempels omgedraaid. Iedere keer is het dus net iets anders en kan een andere tactiek voordeliger zijn.
Tzolk’in kan, in eerste instantie, erg overweldigend overkomen. Het bord is vrij druk en de iconografie is even wennen. Je zult in het begin vaak genoeg de handleiding erbij pakken op na te zoeken wat een icoon betekend. Als je eenmaal bekend bent met de betekenis, zijn ze eigenlijk vrij logisch en zeggen ze precies wat ze doen.
Hoewel het bord er druk is, ziet het er wel erg mooi uit. Thematisch is het redelijk logisch allemaal. De raderen geven het spel net iets extra’s, qua spelelement en qua uiterlijk. Het bord bestaat wel uit zeven losse stukken. Dit kan een probleem vormen als bepaalde delen wat krom trekken en de raderen niet zo soepel meer draaien. Een kleinigheidje, maar toch.
Het spel speelt goed met alle spelersaantallen. Voor de lage spelersaantallen worden dummy spelers gebruikt (de workers van de niet gebruikte stam(men) worden op willekeurige plekken op de raderen geplaatst), hierdoor heb je toch het gevoel dat je niet altijd kan doen wat je wilt.
Zonder de raderen zou het een goed, maar niet heel bijzonder, worker placement spel zijn. Het doet dan niet veel anders dan de rest. Maar het tijds/planningselement van de raderen geeft het spel net iets extra’s waardoor het voor mij dynamischer en veel leuker wordt.
