In Lockdown, deel twee van de The Captain is Dead serie van AEG, ben je als team van ruimtereizigers gevangen genomen door aliens. Het -we gaan ze allemaal eens goed ontleden in de naam van de wetenschap- soort. Je kent ze wel. Jullie willen daarom natuurlijk ontsnappen. Snel en het liefst met zijn allen, maar als er maar eentje overleeft is het ook goed hoor.
Volgens mij is het officieel zelfs hoofdstuk drie van de originele Captain is Dead serie, uitgegeven via The Game Crafter. Maar goed, dat doet er niet echt toe, voor AEG is het deel twee. Lockdown, ontworpen door JT Smith en Jamie Vrbsky, is een coöperatief spel waar elke speler zelf een karakter kiest die het team op een of andere unieke manier kan ondersteunen bij het klaarmaken van het ruimteschip, escape pod, om te ontsnappen aan die vreselijke aliens.
Lukt het je om als team, of deel van het team, jullie ruimteschip klaar te maken voor de ontsnappingsvlucht, voordat de ‘Alert’ stapel op is of dat alle teamleden hun laatste adem hebben uitgeblazen, dan hebben jullie het spel gewonnen.
Elke speler krijgt aan het begin van het spel een spelerskleur toegewezen en bij die kleur horen twee of drie karakters. De spelers kiezen een van die karakters uit. Een karakter heeft een speciale eigenschap, een bepaald handlimiet, een eventuele korting voor bepaalde acties en een hoeveelheid actiepunten die hij of zij elke ronde mag inzetten.
De meeste acties kosten een actiepunt, maar sommige moeilijke acties, of het doden van bepaalde bonkige aliens kosten wel een wat meer actiepunten. In spelersvolgorde, wat wordt bepaald door de rang van de karakters die de spelers hebben gekozen, spenderen de spelers de beschikbare actiepunten.
Als je je in een kamer met aliens bevind zit er bijna niets anders op dan ze te doden, totdat er niemand anders meer in die kamer staat dan jij. Sta je in een lege kamer, dan kun je besluiten om de apparatuur in die kamer te activeren tegen inlevering van bepaalde ‘Skill’ kaarten. Zolang die apparatuur niet is geactiveerd kun je niets echt interessant in een kamer. Je kunt er ook voor kiezen om een systeem te hacken. Ook op die manier activeer je de apparatuur, en dus bepaalde actiemogelijkheden, in de kamer, maar door te hacken zorg je er wel voor dat de aliens steeds meer in de gaten krijgen dat er iets aan de hand is.
Doe je dit te vaak zullen ze je, als ze je in hun ruimteschip tegenkomen, niet meer heel vriendelijk terugbrengen naar je cel, maar gewoon ter plekke afmaken.
En dat wil je net niet.
Je moet dus zorgen dat je, tegen inlevering van actiepunten, geruisloos van kamer tot kamer door het ruimteschip beweegt om zo de systemen te activeren die jij en je teamleden handig lijken om jullie eigen ruimteschip weer vliegklaar te maken.
Om dit te doen moeten de spelers een aantal maal, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad, in the Launch Bay kamer kaarten inleveren van een bepaalde skill soort. Vier oranje en drie bruine. Of beter gezegd, vier Enginering en Alien Language skill kaarten. Dit is lastiger dan je denkt, want de meeste karakters hebben een handlimiet van minder dan zeven kaarten.
Na elke beurt van een speler moet die actieve speler een alert kaart opendraaien en uitvoeren wat erop staat. Dit houdt meestal in dat je meer aliens of andere aliens in bepaalde kamers op het bord moet plaatsen of ze geven aan dat alle aliens in een bepaalde kamer naar een andere kamer bewegen. Het begint redelijk vriendelijk, maar naarmate het spel vordert zullen de kaarten steeds onvriendelijker worden. De laatste kaarten zijn zelf extreem dodelijk.
Als actieve speler kun je deze alerts wel annuleren of opheffen, maar dat kost je een aantal skill kaarten.
Alle aliens hebben zo hun eigen eigenschappen. De een verwondt je, de andere roept versterkingen in, weer een ander deactiveert de systemen in de kamers waar hij komt en weer een andere alien loopt al speurend rondjes in het schip op zoek naar jou. Ze zullen je nooit een kopje koffie aanbieden als ze je zien, dus je zult ze ten alle tijde willen ontwijken. Hoe vaker je ze tegenkomt, hoe beter ze dus in de gaten hebben dat er iets niet pluis is. Door elke alien die je doodt, elke keer dat je gevonden wordt, elke keer dat je een systeem hackt, elke keer dat een alert wordt opgeheven, wordt het moeilijker om je ongezien door het ruimteschip te verplaatsen. Je zult het Concealment level, zoals dat wordt genoemd, weer langzaam moeten opkrikken, want anders, zoals al gezegd, gaan de aliens over op het doden van jou en je teamleden.
The Captain is Dead – Lockdown bevat heel veel kleine elementen die weer invloed hebben op het spel of de regels van het spel. Elke kleur heeft meerdere karakter en die hebben allemaal weer een andere eigenschap die de regels breken. Je hebt tools waarmee je weer speciale dingen kunt doen, of juist bepaalde dingen niet hoeft te doen. Elke kamer wordt voor iets anders gebruikt. Je kunt er andere acties in doen. De spelers krijgen allemaal een zogenaamde Veteran Skill kaart, die je een eigenschap geeft die ook weer de regels zullen buigen en breken. En je kunt technieken ontwikkelen die je weer voordelen geven tijdens het spel. Dit is allemaal erg leuk. Al die eigenschappen, gereedschappen en technieken bieden je handvaten voor het repareren van je ruimteschip en dus het winnen van het spel.
Het zou dan wel lekker zijn als het regelboek wat minder, of eigenlijk geen, ruimte laat voor interpretatie. En dat is in dit geval jammer genoeg niet zo. Ik heb vele malen in het boekje moeten bladeren voordat ik het vertrouwen had dat de dingen in Lockdown gingen zoals ze moesten gaan.
Eenmaal vertrouwd geraakt met de regels, de iconografie en de mechanismen is Lockdown een heel leuk coöperatief spel. Ik moet wel zeggen dat ik het spel vreselijk moeilijk vind. Moeilijk om te winnen bedoel ik. En dat op het normale niveau.
Dit kan natuurlijk helemaal aan mijzelf liggen. Misschien hebben anderen juist de ervaring dat het winnen van deze coop een eitje is, maar deze ruimtereiziger heeft nog geen manier gevonden om het spel te winnen, of zelfs maar in de buurt te komen van een overwinning. Al mijn potjes zijn tot nu toe geëindigd op een planetaire begraafplaats of in het gevang van een dwergplaneet.
Het leuke is, zoals ik al zei, dat je echt heel veel paden hebt naar de overwinning. Al die eerdergenoemde tools en eigenschappen geven je de mogelijkheid om jou karakters en daarmee jouw spel uniek te maken. Je zult daarom niet snel in een spel verzeilen die precies hetzelfde aanvoelt als een eerder potje.
Dit heeft ook weer het nadeel dat je in je eerste potje niet meteen door zult hebben hoe je het spel moet aanvliegen. Bij meer gestroomlijnde coöperatieve spellen die je ook elke beurt een aantal actiepunten geven om uit te geven, zoals Pandemie bijvoorbeeld, die heel wat minder regels en uitzonderingen op die regels bevatten zal dat veel beter gaan.
Het spelmateriaal in The Captain is Dead – Lockdown is een ander positief punt. Dit ziet er namelijk erg leuk uit. De illustraties zijn van het hoekige soort, zegmaar zoals de vouwen in een papier, origami. De spelfiguren worden weergegeven door standees. Geen kartonnen, maar plastieken standees met een illustratie van de karakters. De goede karakters zijn doorzichtig, de slechte aliens hebben een matte achtergrond. Dit ziet er met de juiste lichtval erg futuristisch uit. Heel leuk.
Verder is het wel zo dat er in dit spel karakters kunnen sterven en de standaard regels zeggen dan gewoon ‘Pech gehad, dan ga je maar iets anders doen’. Dit zal niet elke speler even leuk vinden. Het is dan wel weer zo dat het spel zo is ontworpen dat je als het goed is pas laat in het spel het lootje kunt leggen, maar toch, je ligt er dan wel uit en het enig wat je rest is kijken of de anderen het nog wel voor elkaar krijgen om te winnen.
Mocht je dit geen leuk spelelement vinden, wat ik zelf heel goed kan begrijpen, is er een variant opgeschreven in het regelboekje die de spelers als het ware drie levens geven. Je karakter gaat dood, maar jij niet, jij pakt een nieuw karakter van die kleur. En presteer je het om drie keer te sterven, dan verdien je het ook wel om van de zijlijn toe te moeten kijken toch? Je kunt dan maar beter een ander vak kiezen. Ruimtereiziger zijn is niets voor jou.
Dan zul je zo aan het einde van deze recensie misschien willen weten wat de verschillen zijn tussen The Captains Dead – Lockdown en The Captain is Dead zelf? En helaas moet ik je teleurstellen, ik heb geen idee. Nou geen idee ook weer niet. Ik heb even een filmpje gekeken, uit nieuwsgierigheid, en eigenlijk zijn beide delen erg vergelijkbaar. Ik zag veel elementen terug in het eerste deel die ik ook kende uit Lockdown. Een verschil is dat je in het eerste deel start met een functionerend schip dat geleidelijk aan steeds slechter en slechter wordt. In Lockdown moet je vanaf het begin, doordat alle apparaten het juist niet doet, keuzes maken. Welke strategie willen we gaan toepassen en welke systemen, in welke kamers, horen daarbij. Die gaan we actief maken en gebruiken. Hoe lang dat duurt is een beetje afhankelijk van de skillkaarten die je trekt en de alertkaarten die je opendraait. Ook is het de moeite waard om te melden dat beide The Captain is Dead spellen aparte delen zijn, geen uitbreidingen van elkaar, niet met elkaar te combineren.
Dus, Lockdown, wat vind ik er van? Ik vind het een leuke coop. Het is uitdagend en het thema van ruimtereizigers die uit een ruimteschip vol aliens proberen te ontsnappen komt er goed uit. De mechanismen en het thema werken prima samen. Het spel biedt veel mogelijkheden, veel variatie en ziet er leuk uit wat mij betreft. Het nadeel is dat, hoeveel het -geef actiepunten uit om acties uit te voeren- mechanisme erg intuïtief werkt, door de vele regeltjes en uitzonderingen die het spel met zich meesleurt het wat langer duurt voordat je er helemaal in komt.