Near and Far van alleskunner Ryan Laukat en zijn eigen Red Raven Games is een spel met een verhaal. Het is een spel waar het verhaal centraal staat, maar ook weer niet. Wat jij wil eigenlijk.
Open je de doos dan vind je een heleboel, maar de belangrijkste onderdelen zijn het dikke verhalenboek en het iets minder dikke kaartenboekwerk. Een regelboek, die zit er ook in. Ja, dat is ook belangrijk.
Ik stip een aantal spelelementen die in de regels worden besproken aan, maar niets is zo belangrijk als het verhalen- en kaartenboek.
In het verhalenboek staan allerlei ontmoetingen die je hebt gedurende het spel. In een kort verhaaltje wordt beschreven wat er gebeurt en uiteindelijk vraagt het je om een keuze te maken. Doe je dit of doe je dat? Help je die oude man zijn weg te vinden naar huis? Test Skill 5. Of probeer je een gevecht aan te gaan om al zijn spullen te jatten. Test Combat 7. Je rolt een dobbelsteen, telt daar een aantal ‘modifiers’ bij op en heb je een gelijk aantal of meer dan gevraagd, dan ben je geslaagd om je doel te bereiken. Er wordt weer een stukje verhaal voorgelezen en je krijgt een beloning. Denk aan muntjes, voedsel, diamanten of gewoon een betere (of soms een mindere) reputatie.
Het is niet zo dat je elke beurt een ontmoeting hebt. Nee, deze ontmoetingen heb je op plekken waar een ontmoetingsfiche ligt op de kaart. In het kaartenboek vind je heel wat kaarten en hierop staan wegen afgebeeld en dorpen, steden, grotten of andere bijzondere plekken waar je wel of niet naar toe kunt. Bij elke plek kun je iets krijgen als je deze plek ontdekt of onderzoekt. Je plaatst daar dan je tentje en hiervoor krijg je dan bijvoorbeeld geld, diamanten of goederen. Bij dit laatste krijg je niet echt goederen, maar het moet meer een handelsroute voorstellen. Je haalt de goederen op een plek op en op een andere plek, waar hetzelfde icoontje afgebeeld staat, lever je deze weer af. Lukt dit, krijg je punten. Buiten dat, zou het kunnen zijn dat op een plek waar je bent een ontmoetingsfiche ligt waar ik het over had, dan mag je het boek er dus bij pakken.
Het verhaal element, het reizen over het bord maakt Near & Far heel leuk. De verhalen zijn leuk om te horen, grappig, mooi, en er zit een verhaallijn in. Niet zo sterk dat ik het gevoel heb dat ik een goede roman aan het lezen ben, maar het is ook weer niet zo dat het een verzameling van losstaande stukjes is. Elke kaart heeft wel zijn eigen verhaal of thema, er komen zeker veel terugkomende elementen in de verhalen voor en het werkt, kaart na kaart, naar een einde toe.
Het leukste is als je het spel in campagne modus speelt. Dan kies je een karakter en deze speel je dan over een x-aantal spellen. In de karakter campagne volg je de specifieke verhaallijn van je eigen karakter. In de grote campagne beweeg je je wat vrijer door de verhalen. In beide gevallen bouw je door op avontuur te gaan, door ontmoetingen te hebben, ervaring op. Die ervaring kun je inzetten om speciale eigenschappen te kopen, die je in het verdere spel kunt gebruiken. Je karakter krijgt dus een combinatie van eigenschappen die niemand anders heeft, maar ook kan hij of zij ‘keywords’ toegewezen krijgen die speciale verhaallijnen beschikbaar stellen. Soms ga je, door beslissingen die je neemt, op een zogenaamde side-quest. Dit is een opeenvolging van ontmoetingen die met elkaar te maken hebben. Je blijft dan die verhaallijn volgens totdat je een beslissing neemt waardoor die verhaallijn eindigt en je bij een volgende ontmoeting gewoon weer de gebruikelijke verhaalregels moet volgen. Erg leuk allemaal.
Het verhaal maakt het spel dus speciaal voor mij, maar het grappige is dat je dat hele boek helemaal niet nodig hebt om het uiteindelijk goed te doen in het spel. Je telt aan het einde van elk spel je punten op en in principe kun je het prima zonder ontmoetingen af en zo aan het eind toch een goede score te behalen.
Het spel zelf, en dan bedoel ik het gedeelte buiten het vertellen van de verhalen, is een erg simpele ‘worker placement’. Je hebt je figuur en in je beurt kies je een actie in de stad of je besluit om de wijde wereld in te trekken.
In de stad kun je de mijn in om goud of diamanten te halen, je kunt voedsel halen, je kunt pakdieren kopen die je nodig hebt om schatten mee te slepen, je kunt reputatie kopen, goederen ruilen voor andere goederen en, misschien wel het allerbelangrijkst als je de wijde wereld in trekt, je kunt avonturiers inhuren om met je mee te gaan op reis.
Deze kleurrijke karakters horen allemaal tot een bepaalde klasse, geven je een bepaalde hoeveelheid uithoudingsvermogen (of gezondheid) en hebben bovendien ook nog andere eigenschappen die je helpen met het onderzoeken van plekken, het bevechten van bandieten onderweg, of juist helpen om ongemerkt langs deze gevaarlijk figuren te sluipen.
Je kunt zoveel karakters inhuren als je wilt, maar je kunt er maar vier meenemen op avontuur en ze mogen niet uit dezelfde klasse komen. Er zit dus wel een beetje planning in het spel en een beetje diepte. Je kunt het ook echt wel op andere manieren spelen. De een kan een sterk karakter opbouwen en haar punten halen uit het verslaan van bandieten. De andere gaat voor het aanschaffen van zoveel mogelijk artefacten. Hiervoor zul je je wel wat meer moeten focussen op het verkrijgen van de hiervoor benodigde goederen en dus wat meer bezig zijn met het omzetten van het ene goed in het andere.
Je kan ook alles een beetje doen en zelfs ervoor kiezen om als het ware naar de finish te racen. Wat wil zeggen, zo snel mogelijk al jouw tentjes op het bord krijgen in de hoop dat anderen hun strategie nog niet volledig tot bloei hebben kunnen laten komen.
Natuurlijk, er zit echt wel een prima spel achter de verhalen. Maar ik moet eerlijk zijn, als het verhalen boek en het feit dat door deze verhalen bepaalde spelelementen, zoals de artefacten en de schatten, een wat diepere betekenis meekrijgen niet in het spel zat, dan was ik heel wat minder onder de indruk van het spel. Opzichzelfstaand zijn de spelmechanismen niet zo heel erg interessant, je hebt het allemaal wel baker gezien. Het boek maakt het werkelijk tot wat het wel is, een leuk spel.
Ik zou het zelf ook meer benaderen van uit het perspectief van een ‘story telling game’ waar een prima spelelement aan is toegevoegd, dan vanuit een goed spel waar wat verhaalelement inzitten. Ga ik voor het eerste, voor het verhaal, dan is het alleen maar leuk dat er tijdens die verhalen ook nog een spel te spelen valt. Stap je in Near & Far voor het spel, voor ingenieus bedachte mechanismen, dan komt het spel toch tekort in de huidige markt.
Daarom beveel ik het spel ook niet aan aan iedereen. De reden dat je dit spel zou willen kopen of meerdere spelavonden hiervoor zou vrijmaken (om de campagne te spelen bijvoorbeeld) moet het verhaalelement zijn, dan ga je je heel goed vermaken met Near & Far.
Ik blijf het zelf een fantastisch spel vinden, maar dat is in dit geval dus heel persoonlijk. Ik vind het leuk om in de schattenstapel te graaien en te kijken wat eruit komt, ik vind het leuk om de kaart te bekijken en te dromen over waar ik heen zal gaan en ik vind het leukste, hoewel het soms als het gaat om de punten niet eens de meest ideale actie is, om op avontuur te gaan, om nieuwe ontmoetingen te hebben. En ja, natuurlijk, Near and Far is ook een genot om naar te kijken.
Kijk, die ontmoetingen voelen soms nog steeds wat willekeurig en het zijn ervaring die je zomaar overkomen in plaats van dat je echt gericht naar objecten of personen in de wereld op zoek gaat of kunt gaan. Het is als bordspel ontwerper waarschijnlijk ook heel lastig om zo’n, bijna videospel-achtige, ervaring te te bieden aan je spelers. Je moet de spelers namelijk een enorm gevoel van, bijna onbeperkte, vrijheid geven terwijl je ze stiekem aan een lijntje door het verhaal gidst. Ryan Laukat heeft wat mij betreft wel een heel dappere en goed poging gedaan.
Ik geef het daarom wel gewoon vier duimpjes en je zult het spel waarschijnlijk ook gewoon netjes in mijn top 100 terugvinden aan het eind van het jaar, maar ga voor jezelf na waarom je dit spel wil hebben, wil spelen, voordat je je erin stort.
